استان : آذربایجان غربی
نام : خوی
وجه تسمیه : ۱- این نام با دو واژه در پیوند است: یکی، جزء آخر نام شهر اولخو که ۲۷۰۰ سال پیش در مکان شهر خوی قرار داشته است؛ دیگری، نام ساردویخورد، دژی که ساردوی، یکی از پادشاهان اورارتو ، در کنار شهر اولخو ساخته بوده است. ۲- از آنجا که خَوی در زبان ایران باستان و کردی به معنای نمک است، برخی احتمال دادهاند این شهر به سبب وجود معادن نمک در اطراف آن به این نام مشهور شده باشد. ۳- وجه دیگری نیز که برای معنای واژه خوی ذکر شده و با موقعیت جغرافیایی این شهر سازگار است، جلگه و زمین پست است.
نام قدیم : اولخو، خُوَیّ
سوغات : عسل، گندم، جو، تخمه آفتابگردان، کدوی آجیلی، چغندرقند و سیبزمینی، سیب، گردو، آلبالو، گیلاس و انگور
شهرت : دارالصفا / دارالمومنین
گویش محلی : ترکی
مشاهیر : میرزاحسن طسوجی شیخالاسلام، آقاابراهیم ایروانی شیخ الاسلام، حریف جندقیخویی و میرزاعبداللّه برقیخویی، شیخ محمد نمازی، حسامالدینِ خویی، میرزاحبیبالله خویی، آیتالله سیدابوالقاسم خویی، میرزاابراهیم دنبلیخویی، میرزاعلیقلی خویی، میرزایحیی خویی، محمدامین ریاحی، عباس زریاب، حاج میرزا محمد حسن زنوزی خویی و ...
آب و هوا : تا حدی گرم و نسبتآ معتدل
جاذبه ها : منطقه حفاظتشده مارکان، پل خاتون، پل قطور، کلیسای مَهْلَهزان، کاروانسرای خان در دره قطور، مناره مقبره شمس تبریزی، مسجد و مدرسه خان، مسجد مطلبخان، مسجد ملاحسن، مسجد حاجیبابا، مسجد سیدالشهدا، بازار خوی، حمام محمدبیگ، حمام ایل، دروازه سنگی، کلیسای سورپ سرکیس، باغ های قومسال و قوشاباغ، باغ دلگشا، معروف به داغ باغی، امامزاده سید بهلول، مقبره آقامیر یعقوب کوهکمری، مقبره پوریای ولی (پیر ولی)، منطقه بکر جهنم دره خوی (دره قیریس) و ...
نکات مهم : ۱- خوی بر دشت خوی و در منطقهای نیمهکوهستانی ـ نیمهدشت قرار گرفته و اطراف آن را کوه احاطه کرده است. چون دشت خوی در محلی پست واقع شده و ارتفاع آن از دشتهای مجاور و حتی دریاچه ارومیه پایینتر است، در اصطلاح محلی آن را خوی چوخوری مینامند که به معنای گودال خوی است. ۲- حجم بزرگی از صادرات خوی به تخمه آفتابگردان و تخمه کدو اختصاص دارد. ۳- این شهرستان حدود ۱۰ درصد عسل ایران را تأمین میکند. ۴- کثرت مساجد (بیش از ۳۰۰ مسجد) در کنار ۹ بقعه و ۴ امامزاده حاکی از روحیه مذهبی مردم خوی است. ۵- اهمیت و شهرت این شهر به پس از جنگ چالدران، که بین شاه اسماعیل صفوی و سلطان سلیم عثمانی در گرفته بود، مربوط است. ۶- خوی بهدلیل واقع شدن در مسیر جاده ابریشم و جاده تجارتی شرق و غرب، مورد بازدید بسیاری از جهانگردان و ایران شناسان واقع شدهاست. ۷- خوی به لحاظ تمدن و جایگاه مذهبی یکی از شهرهای شاخص کشور و یکی از کهنترین مراکز تمدن در شمال غرب ایران است که کانون بسیاری از حوادث تاریخی بودهاست. ۸- فرش ماهی خوی در سازمان جهانی مالکیت فکری وایپو مستقر در ژنو، ثبت جهانی شد.